中法意日韩系车聚集7.2号馆,好戏要上演了!
Kapitalisma (eisini nevnd eyevald) er ein búskaparskipan grundae á privata ognarr?ttin av vinnutólunum og vinningi. Sermerkt fyri kapitalistisku búskaparskipanina er privati ognarr?tturin, samsyning fyri arbeiei (t.d l?n), sjálvboei byti av v?rum og t?nastum og ein kappingarf?rur, prísásetandi marknaeur. í sínum einfaldasta sniei er kapitalisma sost?tt r?tturin at byta um veitingar (t.d keyp og s?la) uttan avmarkingar.
Búskapurin í einum kapitalistiskum samfelag kallast marknaearbúskapur, og er eyekend vie, at prísst?ei í samfelagnum vereur styrt av útboei og eftirspurningi. Hetta merkir at virei (prísurin) á eini v?ru ella t?nastu sum útgangsst?ei ikki er h?gri enn tae, sum keyparin er áhugaeur í at rinda, men heldur ikki l?gri enn tae, sum seljarin er áhugaeur í at selja fyri. Er stórur umsetningur av viekomandi v?ru ella t?nastu, vereur prísurin roknaeur sum tann miealprísur, ie flestu keyparar á marknaeinum eru áhugaeir í at rinda, sammett vie tann prís, ie flestu seljarar eru áhugaeir í at selja fyri. Yvir tíe fer prísurin á marknaeinum sost?tt at leggja seg í eina príslegu, ie keypari og seljari eru samdir um.
Til tess at fremja kapitalistisku búskaparskipanina bera fortalarar fyri búskaparskipanini javnan fram, at neyeugt er vie einum lágum skattatrysti á einstaklingum og fyrit?kum, og at valdi hjá landinum skal vera avmarkae.
Politisku hugsjónirnar sosialisma, anarkisma og kommunisma h?vdu sín uppruna sum eitt mótsp?l til kapitalistisku búskaparskipaninar í Evropa í 18. og 19. ?ld. St?rsti parturin av londinum í heiminum nyta tó marknaearbúskap, herímillum í USA og ?ll lond í Evropa.
í F?royum og Danmark er ognarr?tturin vardur í grein 73 í grundlógini og í Evropeiska Mannar?ttindasáttmálanum. Grein 73 í grundlógini ásetur, at ognart?ka einans kann fara fram samb?rt lóg, vie almannagangligum virksemi sum endamál, móti fullum endurgjaldi av marknaearvireinum av tí ognartikna lutinum.